Taksim Gezilecek Yerler ve Taksim Gezi Rehberi

Taksim Gezilecek Yerler ve Taksim Gezi Rehberi başlıklı bu yazıda; Taksim gezilecek yerler ile Taksim  gezilecek yerler hakkında kısa bilgileri içermektedir. Taksim hakkında bilgi, Taksim nerede ve Taksim’e nasıl gidilir gibi soruların cevabı ise çok kısa olarak aşağıda linkini verdiğimiz yazıda yer almaktadır.

• Taksim nerede, Taksime nasıl gidilir ve Taksim hakkında bilgi için tıklayınız… 

Dünya’daki büyük metropol kentlerin tamamında büyük bir şehir meydanı vardır. Bu meydanlar, kent halkının ortak kutlama alanları konumundadır. O şehrin insanları; ortak sevinçlerini, protesto ve gösterilerini, çoğu resmî törenlerini bu alanlarda gerçekleştirir.

Türkiye’de; Sivas Cumhuriyet Meydanı, Sinop Hükümet Meydanı, Van Beşyol Meydanı, Amasya Yavuz Selim Meydanı, Bursa Demokrasi Meydanı sözünü ettiğimiz meydanların başlıcalarıdır.

Yurt dışında; Porto Ribeira Meydanı, Lizbon IV Pedro Meydanı, Zürih Bahnhofstrasse bu blogda yer alan bazı önemli meydanlardır.

İsmini Meydandaki su taksim deposundan alan söz konusu bölgede, Taksim gezilecek yerler listemize dahil edebileceğimiz birçok tarihi yapı, tarihi eser ve tarihi yer var.

Bu çok kısa bilgilerden sonra Taksim gezilecek yerler ve söz konusu yerler hakkında bilgi vermeye başlayabiliriz.

Taksim Gezilecek Yerler

Tarihi yer olarak da önemli bir konuma sahip olan Taksim’de; Taksim Meydanı, Cumhuriyet Anıtı, Maksem, Tarihi Su Deposu, Gezi Parkı, Topçu Kışlası, İstiklal Caddesi, Sıraselviler Caddesi, Surp Hovhan Vosgeperan Kilisesi, Aya Triada Kilisesi, Özel Zapyon Lisesi, Esayan Kız Ermeni Lisesi, Tarlabaşı, Harbiye, Taksim gezilecek yerler listesine dahil edebileceğimiz başlıca yerler arasında. Söz konusu yerleri teferruatlı olarak haritadan incelemek için tıklayınız…

Taksim Gezilecek Yerler Haritası ve Gezi Rotası

Metro’dan Taksim istasyonunda indikten sonra Taksim gezilecek yerler ve görülmeye değer yerleri gezmeye Cumhuriyet Anıtı’ndan başlayabiliriz.

Taksim Cumhuriyet Anıtı

Tarihi eser nitelemesi yapabileceğimiz Taksim Cumhuriyet Anıtı yapım çalışmalarına 1925 yılında başlanmış. Aynı yıl TBMM’sinde İstanbul Milletvekili Hakkı Şinasi Paşa başkanlığında bir komisyon kurulmuş. Söz konusu komisyon, dönemin ünlü İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica’ya anıtın siparişini vermiş. Aynı anda Taksim Cumhuriyet Anıtı’nın yapımı için de halktan bağışlar toplanmaya başlanmış.

Taksim gezilecek yerler listesinde de en önemli yere sahip olan söz konusu anıtın; yüksekliğinin 11 metre, ağırlığının ise 84 ton olduğunu yazıyor, okuduğumuz kaynaklar. Anıt, Roma’da bitirildikten sonra gemiyle İstanbul’a getirilmiş. Bugünkü yerine kurulduktan sonra 9 Ağustos 1928 günü törenle açılmış. Yapımında, Hadi Bara ve Sabiha Ziya Bengütaş adında iki genç Türk sanatçısı da yer almış. Taksim Cumhuriyet Anıtı’nın kaidesi ve çevre düzenlemesi ise İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından yapılmış.

Taksim Cumhuriyet Anıtı

Söz konusu anıtın, güney yüzü Kurtuluş Savaşı’nı, kuzey yüzü ise Cumhuriyet Türkiye’sini simgeler şeklinde yapılmış. Dört yüzlü olan Taksim Cumhuriyet Anıtı’nın, zaferi simgeleyen bayraklar açmış askerlerin bulunduğu yüzlerde birer kadın maskı var. Bu masklar da Cumhuriyetin kadınlara kazandırdığı hakları simgelemesi yönünde yapılmış.

Anıtın kuzey yüzünde sivil giysileriyle Mustafa Kemal Atatürk, hemen yanı başında İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak ile askerler ve Türk halkı ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu simgelemektedir. Bu cephede çok ilginç olan bir detay ise Atatürk ile birlikte iki Rus generalin de canlandırılmış olmasıdır. Bu iki heykel Kurtuluş Savaşında Rus yardımlarına duyulan teşekkür simgeleridir.

Taksim Cumhuriyet Anıtı’nın yer aldığı Taksim Meydanı’nın hemen kuzeydoğusunda Gezi Parkı yer almaktadır. Taksim Meydanı ve Gezi Parkı hakkında çok kısa bir bilgi aşağıda yer almaktadır. Daha geniş kapsamlı bilgiler çeşitli internet sitelerinde mevcuttur.

Taksim Meydanı

Taksim meydanı, özellikle geçmiş yıllardaki 1 Mayıs kutlamaları ile öne çıkmış bir yerdir. 1970’li yılların sonunda yapılan kutlamalarda çıkan kargaşa ve olaylarda, birçok kişinin ölmesi ve yaralanması ile sonuçlanmış. Bu olaylar neticesinde söz konusu kutlamalara devlet tarafından çeşitli kısıtlamalar getirilmiş. Günümüzde ise simgesel bir katılımla bahse konu kutlamalar yapılıyor.

Taksim Meydanı

Taksim meydanı yine eski tarihlerde toplu halk konserleri ve yılbaşı kutlamaları ile de ön plana çıkıyordu. İstanbul’un çeşitli kültürleri barındıran büyük bir metropol kente dönüşmesi ile birlikte söz konusu konser ve kutlamalardaki taciz olaylarının artmış. Bu olayların medyada yer alması ile birlikte bu konser ve kutlamalar eski heyecanını giderek kaybetmiş. Zamanla da yapılmaz olmuş. En son 2019 yılına girerken, söz konusu meydan; Suriyeli muhalif göçmenlerin gösteri ve eğlencelerine sahne olmuştu.

Taksim Gezi Parkı

İstanbul’un merkezinde önemli bir dinlenme ve yeşil alan statüsünde olan Gezi Parkı, 38.000 metre karelik bir alana sahip olduğu söyleniyor. Dikdörtgen planlı söz konusu parkın ortasında fıskiyeler ve çeşitli büyük ağaçlar ve bitkiler yer alıyor. İnsanların özellikle de yaz aylarında oturup dinlendiği ve nefes aldığı bir yer olan Gezi Parkı, geçmişteki tarihi süreç içerisinde birçok evrim geçirmiş.

Gezi Parkı, en son 28 Mayıs 2013 sabah saatlerinde Taksim Yayalaştırma Projesi kapsamında bazı duvarların yıkılarak ağaçların kesilmeye başlanması üzerine protesto gösterileri başladı. Polisin müdahalesiyle birlikte söz konusu protestolar büyüyerek ülke geneline yayıldı ve hükümet karşıtı gösterilere dönüşmeye başladı. Gösterilerin bastırılması sürecinde birçok vatandaşımız ve polisimiz yaralandı. Yaşamını yitirenler oldu.  Kamu malları ve özel mülkler hasara uğradı.

Taksim Gezi Parkı

Taksim Gezi Parkı’nın bulunduğu bölgenin hikayesi, zaman zaman kamuoyunu meşgul eden Topçu Kışlası ile başlıyor ve Taksim Stadı ile devam ediyor sonrasında İnönü Gezi Parkı yapılıyor ardından da Taksim Gezi Parkı oluşuyor.

Topçu Kışlası

Türkiye’nin zaman zaman gündemini işgal eden Topçu Kışlası, bugünkü Gezi Parkı içerisinde yer alıyordu. Günümüzde hiçbir izinin mevcut olmadığı söz konusu kışlanın ahırları ise bugünkü Taksim Meydanı içerisinde yer alıyormuş. Talimhane adındaki bölge ise Topçu Kışlası talim ve eğitim bölgesiymiş. Kışlanın avlusu Cumhuriyetimizin ilk yıllarında Taksim Stadı olarak kullanılmış.

Söz konusu kışla, 1806 yılında Halil Paşa Topçu Kışlası olarak inşa edilmiş. Rus ve Hint mimarisi örnek alınarak yapılan kışlanın ana gövdesi iki katlı, köşeleri ise kule görünümlü ve üç katlıymış. Topçu kışlasını gündemde tutan ve meşhur eden tarihi olay ise 31 Mart 1909 olayları. Söz konusu olaylarda kışla binası, isyancıların karargâhı olmuş. Trakya’dan getirilen Harekât ordusunun müdahalesi ile sona eren olaylar sırasında en son olarak Topçu kışlası da top atışlarına tutularak isyan bastırılmış.

İsyan Sonrası Topçu Kışlası

Beyoğlu’nun tarihi süreçte Şişli yönünde gelişmesiyle birlikte şehir içerisinde kalan kışla, 1922 yılında tahtadan tribünler inşa edilerek Taksim Stadı adıyla stada çevrilmiş. Türkiye Milli Futbol Takımı, ilk milli maçını bu statta 26 Ekim 1923 yılında Romanya ile yapmış ve söz konusu maç 2-2 berabere sonuçlanmış.

Sonraki yıllarda Beşiktaş İnönü stadının yapılmasıyla Taksim Stadı önemini yitirmiş ve 1940 yılında hazırlanan imar planı kapsamında Cumhuriyet döneminin ilk parkı olan Taksim Gezi Parkı yapılmış.

Topçu kışlası gibi günümüzde hiçbir izinin mevcudu olmadığı ve simgesel bir anlamı da olan bir tarihi yapı daha vardı, Taksim Meydanında. Söz konusu yapı Taksim Meydanının doğusunda yer alan Atatürk Kültür Merkeziydi. 2018 yılında yıkıldı ve yerine bu yazı yazılırken  henüz bir şey yapılmamıştı. Burada Atatürk Kültür Merkezinin hikayesinden de kısaca bahsetmeden olmaz.

Atatürk Kültür Merkezi

İçerisinde opera, bale, kongre, konser ve tiyatro salonlarının olduğu  Atatürk Kültür Merkezi, Cumhuriyet döneminin simge yapılarından biriydi. Söz konusu bina, 1969 yılında dünyanın dördüncü büyük sanat merkezi olarak hizmete girmiş. İçerisinde bir sergi ve bir de sinema salonu da bulunuyordu. Söz konusu binanın ilginç bir öz geçmişi de var. Tarihi binanın mevcudu olmamakla birlikte, bu öz geçmişinden dolayı Taksim gezilecek yerler listesine dahil ettik.

Yıkılmadan Önce Atatürk Kültür Merkezi

Yapımı 23 yıl gibi uzun bir sürede tamamlanan binanın ilk temeli 1946 yılında atılmış. Kültür Turizm Bakanlığı, ödenek yokluğundan inşaatı devam ettiremeyince bina, 1953 yılında Bayındırlık Bakanlığına devredilmiş. 1956 yılında proje değişikliğine gidilerek yeni proje ile inşaatın yapımına yeniden başlanmış. Ardından yeni proje ile de inşaat 13 yıl daha sürmüş ve 1969 yılında inşat tamamlanarak bina hizmete girmiş.

Açılış törenlerinde Ferit Tüzün’ün Çeşmebaşı Balesi ve Verdi’nin Aida Operası sahnelenmiş. 1970 yılında Cadı Kazanı adlı oyun sahnelenirken bina yanmış. Can kaybı olmamış ancak çok miktarda maddi hasar meydana gelmiş. Yangından sonra 8 yıl süren onarım ve tadilat işlerinin ardından bina 1978 yılında yeniden hizmete açılmış.

2005 yılında dönemin Kültür Turizm Bakanı tarafından, binanın ekonomik ömrünü tamamladığı gerekçesiyle yıkılması önerilmiş. Bu duruma gösterilen yoğun tepkiler üzerine bina, 2007 yılında 1. Grup kültür varlığı olarak tescil edilmiş ve yıkılması engellenmiş. İstanbul’un 2010 yılı Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında yenileme projesi başlatılmış ancak bu proje de mahkeme kararıyla durdurulmuş.

2012 yıllarında yenileme çalışmaları kapsamında Sabancı Holding tarafından 30 milyonluk bir katkı sağlanacağı bir mutabakat Kültür Bakanlığı ile imzalanmış. Ancak çeşitli sebeplerden dolayı protokol yürütülememiş. 2013 yılındaki gezi olaylarından sonra binadaki tüm sanatsal faaliyetler durdurulmuş ve en son bina 2018 yılında yıkılmış.

***

Taksim Cumhuriyet anıtından İstiklal Caddesi’ne doğru yürümeye başladığınızda, hemen sağ tarafımızda kesme taştan yapılmış büyük bir taş bina, yine sağ tarafımızda caddeye yakın yerde kesme taştan yapılmış sekizgen şeklinde taştan bir kulübemsi iki adet tarihi yapı var. İşte bu tarihi eser niteliğindeki yapılar, bu bölgeye ismini vermiş.

Taksim Maksemi (Tarihi Su Deposu)

Taksim gezilecek yerler listesindeki tarihi yapıların en eskisi olan Taksim Maksemi’nin Mimarının kim olduğu bilinmiyor. Söz konusu Maksem’in inşası, 1732 yılında I.Mahmut zamanında tamamlanmış. Küfeki taşından yapıldığı söylenen söz konusu Maksem; sivri külahlı, sekizgen köşeli çatıya sahip bir yapıdır. Bu binada, Osmanlı mimarisinde sıkça rastlanan yay kemerli pencereleri ve bu pencerelerin iki yanında da kuş köşkleri bulunmaktadır.

Taksim Su Sarnıcı/Cumhuriyet Sanat Galerisi

Maksem, suların toplanıp; evlere, hamamlara, çeşmelere taksim edildiği yerdir. Taksim semti de adının bu maksemden almış. Belgrat Ormanı Bentleri ve Bahçeköy’deki derelerden su kemerleri vasıtasıyla gelen sular, Önce maksemdeki su sarnıcında toplanmış ardından da maksem vasıtasıyla dağıtımı yapılmış.

Maksem’in su sarnıcı bölümü bir dönem tramvay çeken atların barındığı ahır olarak da kullanıldığı söyleniyor. Senelerce köhne bir görünüme sahip olan maksem, 2008 yılında restore edilerek Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi olarak hizmete açılmış.

İstanbul’un trafiğe kapalı en önemli caddesi olan İstiklal Caddesi, Taksim Maksemi’nin bulunduğu bölgeden Taksim Meydanı’na açılıyor. Aynı bölgeden başlayan bir başka önemli cadde ise Sıraselviler Caddesi.

Sıraselviler Caddesi

Taksim Meydanından Sıraselviler caddesine girince sağlı sollu birçok kafe, restoran, bar, otel, mağaza, sanat galerisi ve tarihi yapılar var. Söz konusu cadde, aynı zamanda İstanbul’un gözde semtlerinden birisi olan Cihangir semtinin bir bölümünden de geçiyor.

Sıraselviler Caddesi

700 metre uzunluğundaki söz konusu caddenin devamından ise Defterdar yokuşu başlar. 500 metre civarındaki bu yokuş da Sıraselvilerin bir başka benzeridir. Defterdar yokuşunun bitiminde ise İstanbul’un bir başka tarihi yer statüsüne sahip olan Tophane semti yer alır. Tophane gezilecek yerler ve söz konusu yerler hakkında bilgiler ise aşağıda linkini verdiğimiz yazımızda yer almaktadır.

• Tophane gezilecek yerler için tıklayınız…(Yazım/yayın işlemleri devam ediyor.)

İstiklal Caddesi

Taksim Meydanından Sıraselviler caddesi ile aynı yerden başlayan İstiklal Caddesi, yaklaşık 1400 km uzunluğa sahip. Diğer ucu Karaköy Tünelinde olan söz konusu cadde, dokuz ayrı mahalleyi kapsıyor. Araç trafiğine kapalı olan cadde boyunca Taksim Meydanı ile Karaköy tüneli arasında ulaşımı sağlayan nostaljik bir tramvay hattı da mevcuttur.

Beyoğlu İstiklal Caddesi

Geçmişi 1491 yılına kadar dayanan ve 1800 yıllardan beri Türkiye’nin en ünlü caddelerinden biri olma vasfını günümüzde de hala koruyan İstiklal Caddesi hakkında bilgiler aşağıda linkini verdiğimiz yazıda yer almaktadır. Söz konusu yazı; İstiklal Caddesi hakkında bilgi, İstiklal Caddesi tarihi, İstiklal caddesi gezilecek yerler ve benzeri bilgileri içermektedir.

• İstiklal Caddesi gezilecek yerler ve İstiklal Caddesi tarihi için tıklayınız…(Yazım/yayın işlemleri devam ediyor.)

Taksim Maksemi’ni geçip İstiklal Caddesi’ne girdikten sora yürümeye başladığınızda 50 metre sonra İstiklal Caddesi’nde sağdaki ilk bina bir dönem Fransız hastanesi olarak da hizmet vermiş olan Fransız Konsolosluğudur. Fransız Kültür Merkezi olarak da hizmet veren tarihi binanın arkasında Vosgeperan Ermeni Katolik Kilisesi var.

Vosgeperan Ermeni Katolik Kilisesi

İlk olarak 1832 yılında hastane, düşkünler evi, Ermeni cemaatinin fakir çocukları için; okul ve ahşap küçük bir kilise burada inşa edilmiş. Beyoğlu yangınında yanan ve büyük zarar gören ilk yapı yerine, zengin Ermeni cemaat mensuplarının yardımıyla şu andaki kilise yeniden yapılmış. Söz konusu kilise Türkiye Katolik Ermenilerinin en görkemli kilisesi olduğu söyleniyor. Kilise 1979 yılında Papa 2. Jean Paul tarafından da ziyaret edilmiş.

Vosgeperan Ermeni Katolik Kilisesi

Vosgeperan Kilisesi’nin bulunduğu Zambak Sokak’tan tekrar İstiklal Caddesine çıktığımızda sol karşımızda Zambak Sokağın devamı niteliğinde olan Meşelik Sokağı bulunmaktadır. Meşeli Sokağa girip 100 metre civarında yürüdüğümüzde ise Solumuzda Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi yer alıyor.

Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi

Taksim gezilecek yerler listesinde, mimari yönden en iyisi diyebileceğimiz Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi; İstiklal Caddesi, Sıraselviler Caddesi, Meşelik Sokak ve Taksim Meydanı arasında kalan adadaki araziye yapılmış. Kilisenin yapım tarihi 1880 yılı olarak bilinmektedir. Hac planlı ve her iki yanında çan kulesi bulunan kilisenin çok güzel bir kubbesi de bulunmaktadır. Osmanlılarda tanzimatın ilanına kadar kubbeli kilise yaptırılmasının yasak olduğu bilinmektedir. Bu da yapım yılının tanzimatın ilanından sonra olmasını kuvvetlendirmektedir.

Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi

Tavan Mimarisi ve süslemeleri etkileyici olan Kiliseye hem Sıraselviler Caddesi hem de İstiklal Caddesi tarafından girilebilmektedir.  Söz konusu her iki caddeye açılan dükkanların da kilise vakfına ait olduğu, Kubbe kasnağında bulunan 12 pencerenin ise 12 havariye gönderme yaptığı söyleniyor.

Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi’nin bitişiğinde ve Meşelik Sokağın her iki tarafında karşılık olarak iki tarihi okul yer almaktadır. Söz konusu okullar, yapıldıkları yıllar itibariyle; Özel Zapyon Rum Lisesi ve Esayan Kız Ermeni Lisesidir.

Özel Zapyon Rum Lisesi

1600’lü yılların sonlarına doğru Beyoğlu’nun güzelliği herkesin cazibe merkezi olması üzerine Beyoğlu’nda Taksim tarafına doğru yapılaşma başlamış. 1800’lü yıllarda, Rum cemaati nüfusunun söz konusu bölgede iyice artması sonucunda Rum cemaati tarafından burada bir okul yapılmasına karar verilir.

Özel Zapyon Rum Lisesi

Rum Cemaati’ne mensup zenginlerden özellikle de Galata Bankerlerinden okul yapmak için para toplanır. Toplanan para yetersiz kalınca uzun yıllar önce Paris’e yerleşmiş olan bir Galata bankeri olan Hristakis Zoğrafos devreye girer. Hristakis Zoğrafos, o güne kadar toplanan paranın iki katı tutarında altını okul yapımı için bağışlar. Zoğrafyon, yaptığı bağışın karşılığında, yapılacak olan okulun fen lisesi olmasını ve okul giderlerinin de Beyoğlu cemaati tarafından karşılanmasını şart koşar.

Taksim gezilecek yerler listesinde yer alan tarihi okullardan birisi olan Özel Zapyon Rum Lisesi’nin, 1892 yılının mayıs ayında inşaatına başlanır. Bir yıl gibi kısa bir sürede inşaat tamamlanarak, 1893 yılında okul açılır. Kul, ilk dokuz mezununu da 1899 yılında verir. Okulun öğrenci sayısı tarihi süreçte hep artar. 1960-1961 öğretim yılında 712 öğrenci sayısına kadar ulaşır. Okulda birtakım tadilatlar yapılarak Okul, genişletilir. Söz konusu okul, tarihi süreçte hem eğitimde hem de okul dışı sosyal etkinliklerde birçok başarıya imza atmış.

 Esayan Kız Ermeni Lisesi

Esayan Kız Ermeni Lisesi de Özel Zapyon Rum Lisesi gibi Beyoğlu’nun güzelliği ile cazibe merkezi olması üzerine bu bölge de artar Ermeni Cemaati’nin çocuklarının eğitim ihtiyacı için kurulmuş. Ermeni Cemaati mensubu Mıgırdiç, Hovannes Esayan kardeşler bu ihtiyacın yerine getirilmesini üstlenmiş. Söz konusu cemaatin Beyoğlu Yönetim Kurulu vasıtasıyla 1893 yılında inşaatın fermanı Padişahtan alınmış ve yapımına başlanmış. 1895 yılında, inşaat Esayan kardeşler tarafından bitirilip Ermeni cemaati Beyoğlu Yönetim Kuruluna teslim edilmiş.

Özel Esayan Kız Ermeni Lisesi

Eğitim için gerekli olan araç gereçler tamamlandıktan sonra Esayan Kız Ermeni Lisesi, 1895-1896 eğitim yılında karma olarak eğitim ve öğretime başlamış. Söz konusu okul, 1901 yılında ilk mezunlarını vermiş. İlerleyen tarihi süreç içerisinde birçok yenilikler ve değişikliklerle günümüze kadar gelmiş.

***

Taksim gezilecek yerler ve görülmeye değer yerler gezisi Beyoğlu ve İstiklal Caddesi gezisi ile bir bütün olarak yapılacak türden bir gezilerdir. Burada uzun bir gezi yazısı yazılmaması için konular ayrılmıştır. Bu noktadan itibaren aşağıda linkini verdiğimiz yazıdan Beyoğlu’nda gezilecek diğer yerleri gezmeye devam edilebiliriz.

• Beyoğlu gezilecek yerler hakkında bilgi için tıklayınız…(Yazım/yayın işlemleri devam ediyor.)

Taksim gezilecek yerler, BeyKaraköy gezilecek yerler, Tophane gezilecek yerler ile birlikte bir bütün olarak gezildiğinde daha anlamlı olur diye düşünüyoruz. Söz konusu gezilecek yerler hakkında özet bilgiler, aşağıda linklerini verdiğimiz yazılarda yer almaktadır.

• Karaköy gezilecek yerler için tıklayınız… (Yazım/Yayım işlemleri devam ediyor)
• Galata Gezilecek Yerler için tıklayınız… (Yazım/Yayım işlemleri devam ediyor)